Rapport over misstanden bij publieke omroep vandaag onthult: ‘Grensoverschrijdend gedrag’

NOS Sport

Enkele maanden geleden, in maart van vorig jaar, werden er onthullingen naar buiten gebracht over de werksfeer binnen NOS Sport. De Volkskrant bracht schokkende feiten aan het licht. De meest relevante persoon in het verhaal was presentator Tom Egbers, hij zou in 2005 betrokken zijn geweest bij een kortstondige affaire met een 22-jarige stagiaire van NOS Sport. Na de affaire schijnt Tom Egbers de stagiaire ‘gepest’ te hebben. Er heerste een onprettige werksfeer volgens meerdere (oud-)medewerkers. Aïcha Marghadi was de enige die openlijk haar verhaal deed. Ze vertelde hoe ze werd uitgescholden op de redactie, waarbij een collega haar omschreef als een ‘excuus-Marokkaan’.

Tot op heden is er vanuit de NOS geen nieuws naar buiten gekomen omtrent de huidige situatie van Tom Egbers. Ze kunnen ook niet vertellen wanneer ze wél met een update komen.

In het rapport staat dat er sprake is van discriminatie op de werkvloer bij de NOS en dan voornamelijk bij NOS-Sport. Het gaat hier vaak om pesten, intimidatie, discriminatie en seksisme. 85% van de respondenten geeft aan hier ooit doelwit of getuige van te zijn geweest.

De Wereld Draait Door

In november 2022 kwam het nieuws naar buiten dat ruim vijftig voormalige collega’s van Matthijs van Nieuwkerk, het gedrag van hem als ‘grensoverschrijdend’ hebben ervaren. Hij vernederde hen ‘en plein public’ op de werkvloer, waardoor tientallen medewerkers ‘ziek’ zijn gestopt met hun werkzaamheden bij DWDD.

Matthijs is zelf des tijds met een reactie gekomen. “Zeker, ik was fanatiek, eigenwijs en streng. En ik kon af en toe lelijk uit mijn slof schieten. Waardeloos. Maar ik ben nu gemakshalve ­teruggevouwen tot een Eeuwige Driftbui. En dat was ik dacht ik niet.” Ook de directie van BNNVARA kwam met een reactie. “De eindredactie en presentator hadden op hun gedrag en de cultuur op de redactie aangesproken moeten worden. Dat dit destijds niet is gebeurd, is pijnlijk voor de (oud-)collega’s die dit aangaat.”

Volgens het rapport vond er bij het programma zelfs fysieke intimidatie plaats. “Voorbeelden die in diverse gesprekken werden genoemd zijn het herhaaldelijk maken van grensoverschrijdende opmerkingen van pikante grappen, aanhoudende verzoeken voor intiem contact, en het ongevraagd delen van pikante ervaringen of gevoelens tijdens werk of in werk-gerelateerde interacties – ook nadat collega’s hadden aangegeven hier niet van gediend te zijn.”

Er zouden meerdere collega’s zijn geweest die hebben aangegeven dat er in hun bijzijn werd gesproken over de aantrekkelijkheid en beschikbaarheid van de vrouwelijke medewerkers, maar ook van stagiaires. Pikante relaties op de werkvloer werden dan ook als ‘normaal’ gezien. “In diverse gesprekken noemden zij bovendien voorbeelden van vrouwen die na het verbreken van een pikante relatie met een hogergeplaatste niet langer welkom waren op de redactie.” Verder zou er ook sprake zijn van verschillende vormen van discriminatie op de werkvloer. Hier ging het vaak om homofobie en/of racisme.

Geschrokken van de resultaten

De commissie laat in het rapport ook weten heel erg geschrokken te zijn van de resultaten van het onderzoek en dan met name van de ervaringen van de werknemers. ‘De twee casussen laten zien dat de signalen en negatieve ervaringen die medewerkers met de commissie hebben gedeeld al langere tijd bekend waren bij leidinggevenden en directies’, staat in het rapport.

Volgens hen is er onvoldoende oog geweest voor de urgentie van de signalen die er werden gegeven. De ernst van de negatieve ervaringen werd niet ingezien. ‘Bij het uitdiepen van de casus valt het de commissie voorts op dat leidinggevenden blijk geven van beperkte kennis omtrent gedrag en cultuur op de werkvloer, zoals de invloed van status, macht, en groepsprocessen op omgangsvormen en onderlinge gedragingen’

Verder geven zijn ook nog enkele aanbevelingen om het gedrag op de werkvloer te kunnen veranderen. Er wordt geschreven over het bieden van erkenning en nazorg, het verduidelijken van verantwoordelijkheden – waar weer vijftien subkopjes onder staan – en het feit dat deze mensen allemaal gewoon normaal moeten gaan doen tegen elkaar. Wees lief, doe normaal, zo moeilijk is het allemaal niet.